W zeszłym roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wprowadził program dopłat do kredytów zaciągniętych na budowę lub zakup domów energooszczędnych. Program został skierowany do tych osób, które są zainteresowane budową budynku energooszczędnego, który spełni standardy NFOŚiGW również pod kątem centralnej wentylacji.
Dla tych wszystkich, którzy planują budowę domu według standardów NFOŚiGW, przedstawiam minimalne wymagania techniczne, jakościowe i użytkowe dotyczące wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, jakie trzeba spełnić zgodnie z normami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Podstawowe wytyczne i wymogi
Wprowadzony przez NFOŚiGW program wciela w życie dwa standardy budynków: NF40 i NF15. Norma NF40 odpowiada budynkom energooszczędnym, natomiast NF15 domom pasywnym. Głównym kryterium do oceny domu będzie tutaj wskaźnik sporządzony przez Krajową Agencję Poszanowania Energii - EUco (Qh,nd,EA), a więc energia użytkowa potrzebna do ogrzania budynku. I tak, dla domów jednorodzinnych: standard NF40 (dom energooszczędny) to EUco ≤ 40 kWh/(m2*rok), natomiast standard NF15 (dom pasywny) to EUco ≤ 15 kWh/(m2*rok).
Standard NF-40 (dla domów energooszczędnych) obejmuje wymagania minimalne w zakresie parametrów technicznych, jakościowych i użytkowych układów wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Centralnym elementem układu jest centrala wentylacyjna z odzyskiem ciepła.
Do podstawowych zadań systemu wentylacji w budynkach o standardzie NF40 i NF15, oprócz dostarczania do pomieszczeń świeżego powietrza zewnętrznego, usuwania zużytego powietrza wewnętrznego oraz zapewnienia przepływu powietrza wewnątrz obiektu mieszkalnego, należy ograniczenie w maksymalny sposób strat ciepła. Jest to możliwe, jeżeli system wentylacji spełni kilka podstawowych wymogów.
Efektywność energetyczna i jakość użytkowania systemu wentylacji, według standardów NFOŚiGW, zależy m.in. od:
1. sprawności temperaturowej odzysku ciepła - zgodnie z normą PN-EN 308, która powinna wynosić:
• ≥ 85% dla budynków jednorodzinnych NF40 strefa klimatyczna I, II i III,
• ≥ 85% dla budynków jednorodzinnych NF40 strefa klimatyczna IV i V,
• ≥ 70% dla budynków wielorodzinnych NF40 strefa klimatyczna I, II i III,
• ≥ 80% dla budynków wielorodzinnych NF40 strefa klimatyczna IV i V,
• ≥ 90% dla budynków jednorodzinnych NF15 strefa klimatyczna I, II i III,
• ≥ 93% lub ≥ 90% centrala + ≥ 30% GWC dla budynków jednorodzinnych NF15
• strefa klimatyczna IV i V,
• ≥ 80% dla budynków wielorodzinnych NF15 strefa klimatyczna I, II i III,
• ≥ 90% dla budynków wielorodzinnych NF15 strefa klimatyczna IV i V;
Strefy klimatyczne w Polsce według normy PN-EN 12831:
2. wyliczeń wymaganej ilości powietrza wentylacyjnego – gdzie w przypadku budynków jedno- i wielorodzinnych do obliczenia strumienia powietrza wentylacyjnego stosuje się normę PN B 03430:1983/Az3:2000 „Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej – Wymagania”;
3. elementów nawiewnych – powinny one zostać tak dobrane, aby nie powodowały powstawania tzw. „martwych stref”; dopuszczalna prędkość powietrza powinna wynosić 0,2 m/s, natomiast różnica między temperaturą w pomieszczeniu a temperaturą powietrza nawiewanego nie powinna przekraczać 1 K;
4. zużycia energii elektrycznej – gdzie centrale wentylacyjne powinny się charakteryzować niskim zużyciem energii, przy poborze mocy ≤ 0,45 W/(m3/h) w odniesieniu do strumienia powietrza wentylacyjnego;
5. projektu systemu wentylacji – który przewiduje zastosowanie jak najkrótszych przewodów w celu ograniczenia strat ciśnienia; rozmieszczenie kanałów powinno być wstępnie określone już na etapie projektowania budynku;
6. szczelności i izolacji kanałów – a więc cały system wentylacji powinien być szczelny oraz zaizolowany, a minimalna grubość izolacji powinna wynosić 100 mm;
7. automatyki regulacji – gdzie centrala wentylacyjna powinna posiadać automatyczny układ regulacyjny, który pozwoli na jej sterowanie ze strefy mieszkalnej pod kątem zmiany wielkości strumienia powietrza w zakresie 60/100/150%, wyłączenia/włączenia systemu oraz przejścia w tryb letni;
8. ochrony przed hałasem:
• dopuszczalna maksymalna prędkość przepływu w kanałach wentylacyjnych: kanały główne <5,0 m/s, kanały niedaleko nawiewników <3,0 m/s, nawiewniki <1,0 m/s,
• stosowanie tłumików na kanałach zarówno nawiewnych, jak i wywiewnych,
• zaprojektowanie systemu kanałów pod kątem jak najmniejszych strat ciśnienia na przepływie powietrza,
• natężenie hałasu w pomieszczeniach mieszkalnych nie przekraczające dopuszczalnego poziomu <25 dB(A);
9. czystości instalacji – centrala wentylacyjna powinna być wykonana z kanałów sztywnych i dodatkowo wyposażona w otwory rewizyjne, które pozwolą na jej okresowe czyszczenie; kratki wywiewne w kuchni powinny być dodatkowo zabezpieczone siatkowym filtrem przeciw-tłuszczowym;
10. ochrony przed szronieniem – wymiennik centrali wentylacyjnej powinien być zabezpieczony przed szronieniem za pomocą rozwiązania zużywającego jak najmniejszą ilość energii elektrycznej oraz nie powodującego dodatkowych strat ciepła;
Wysokość dofinansowania na budowę lub zakup domów energooszczędnych:
• standard NF40 – dofinansowanie 30 000 zł brutto,
• standard NF15 – dofinansowanie 50 000 zł brutto;
Źródło: www.nfosigw.gov.pl
Karol Fornalczyk
